Cezanne odkrył geometrię jako nową wartość: nie jako szkielet konstrukcyjny obrazu, ale jako podstawowy element struktury wszy­stkich obiektów materialnego otoczenia czło­wieka. Tę utajoną geometrię wyjawił i w no­wy sposób określił, nadając jej we własnym malarstwie nie przyznawaną jej dotąd rangę. Siedząc potem jego następców, którzy zajęli się głównie analizowaniem mediów sztuki, można poprzez Seurata, kubistów i Delaunaya obserwować kolejne iazy ujawniania i prób wydobycia się geometrycznego kośćca z przed­miotowej obudowy. Na tych drogach kubizm stanowi szczególny i jedyny przypadek doko­nania się w krótkim czasie około jednego dzie­sięciolecia i w wąskim gronie kilku twqrców, procesu analogicznego do tego, jaki w ciągu wielu pokoleń dokonał się w kształtowaniu pisma obrazkowego: przekształtcenia się przed­miotów za pomocą syntezy w ich znaki.